Centralne Muzeum Włókiennictwa

Unikalna kapa pluszowa

Muzealna kolekcja nakryć na stoły i łóżka wzbogacona została o wyjątkowy dar – kapę pluszową z Łódzkiej Manufaktury Pluszowej Teodora Finstera. Jasnozielona, z finezyjną, haftowaną oraz aplikowaną dekoracją floralną i liniową znakomicie wpisuje się w grupę charakterystycznych dla początków XX wieku wyrobów pluszowych. O jej wyjątkowości stanowi wszakże nie ten subtelny – zlokalizowany przy brzegach i w narożnikach – ornament, lecz lekko połyskliwe, równomiernie zagniecione w kształt kół runo. Ten rzadko spotykany, uzyskany techniką szczotkowania i parowania, efekt zdobniczy stosowany był w początkach ubiegłego stulecia w dekoracji pluszów konfekcyjnych. Pozyskana zaś kapa to pierwszy w muzealnej kolekcji obiekt z deseniem znanym dotychczas jedynie z tego rodzaju tkanin odzieżowych.

Jak wspomniano, kapa wykonana została w Łódzkiej Manufakturze Pluszowej Teodora Finstera. Takiej informacji dostarcza umieszczony na jej rewersie znak fabryczny oraz widniejące poniżej nazwisko właściciela wytwórni. Niewielka, założona w 1891 roku firma, już w początkach XX wieku stała się największą fabryką pluszu w Królestwie Polskim. Jej wyroby, a zwłaszcza serwety i kapy pluszowe, należały do tekstyliów wysoko cenionych nie tylko na krajowych, ale także rosyjskich rynkach. Prawdopodobnie właśnie z Rosji kapa wywieziona została w okresie międzywojennym do Stanów Zjednoczonych. W 2015 roku Pani Norma Minkowitz, córka Fani Chigrinsky - wcześniejszej właścicielki kapy przekazała ją do Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi. Kapa nie tylko wzbogaciła zbiory Działu Tkaniny Przemysłowej, ale także naszą wiedzę dotyczącą technik wykorzystywanych w zdobnictwie tkanin dekoracyjnych w początkach ubiegłego stulecia.

 Lidia Maćkowiak-Kotkowska