Podstawą pracy Działu Organizacji Wystaw jest działalność wystawiennicza, która obok swoich funkcji podstawowych przyczynia się również do wzbogacania zbiorów muzeum poprzez dary i nabytki. We współpracy z innymi działami merytorycznymi muzeum, innymi muzeami, galeriami, instytucjami promującymi sztuki wizualne metodami ekspozycyjnymi, artystami i osobami prywatnymi w kraju i za granicą, planuje, przygotowuje i organizuje różnego rodzaju wystawy i pokazy w gmachu własnym muzeum oraz w innych instytucjach kulturalnych w kraju i za granicą.
W ciągu 50 lat swojego istnienia Centralne Muzeum Włókiennictwa zorganizowało około 900 różnego rodzaju ekspozycji. W rzeczywistości było ich zapewne więcej, ponad 1.000, ale ze względu na braki w dokumentacji (zwłaszcza z pierwszych 2 dekad działalności Muzeum, kiedy zainteresowanie tkaniną artystyczną w Polsce i na świecie było szczególnie duże), trudno obecnie ten stan ustalić. Z informacji pochodzących z różnych źródeł (archiwum, wydawnictw, „zeszytów” i „teczek” wystaw, recenzji i anonsów prasowych) wynika, że Muzeum zorganizowało w gmachu własnym około 434 wystaw różnych gremiów i indywidualności artystycznych polskich oraz „zaimportowało” 119 analogicznych z zagranicy. Wyeksportowało do muzeów i galerii na całym świecie około 123 ekspozycji sztuki polskiej. Obok zagranicznych muzeum przygotowało 219 wystaw, przeważnie z własnych zbiorów. Elementem charakterystycznym jest to, że przez lata aktywność wystawiennicza utrzymuje się na dosyć wyrównanym poziomie – 20 wystaw rocznie (z czego 25% to prezentacje zagraniczne). Ostatnio – ze względu na pozyskanie przez Muzeum nowych powierzchni ekspozycyjnych – liczba 20 bywa często przekraczana.
Dział zajmuje się techniczną realizacją wystaw – ich montażem i demontażem, pakowaniem eksponatów, ich załadunkiem i rozładunkiem, transportem lub re-transportem, przygotowaniem dokumentów wymaganych przy odprawach celnych (i uczestniczeniem w nich) oraz prowadzeniem korespondencji dotyczącej wystaw krajowych i zagranicznych. Są to zwykle ekspozycje indywidualne i zbiorowe. Tematyka ich jest szeroka, chociaż skupia się głównie na sztuce włókna.
W strukturze działu znajduje się Pracownia Plastyczna. Do jej obowiązków należy wykonywanie komputerowych „składów”, projektowanie, opracowanie graficzne wydawnictw, nadzorowane ich „reprodukcji” (muzeum nie zawsze stać na ich wykonanie w profesjonalnych zakładach poligraficznych i korzystamy wtedy z urządzeń reprograficznych posiadanych przez muzeum), redagowanie zaproszeń, plakatów, informatorów i katalogów do wystaw i wybranych imprez, gromadzenie i „obróbka edytorska” materiałów, które posłużą do napisania wstępów, biogramów, spisów, czy katalogów eksponatów, tłumaczeń, ilustracji i fotografii, a także aranżacja niektórych wystaw odbywających się w gmachu muzeum. Na ogólnopolskich przeglądach-konkursach plakatu muzealnego druki projektowane w pracowni otrzymały kilkakrotnie nagrody.
Niezwykle ważnym elementem pracy działu jest działalność Biura Organizacyjnego Międzynarodowego Triennale Tkaniny w Łodzi. W ostatnim, 12 Międzynarodowym Triennale Tkaniny, które miało miejsce w 2007 roku, udział wzięło 136 artystów z 51 krajów, a obejrzało ją około 14.000 widzów. Wystawie głównej Triennale towarzyszyło 110 imprez krajowych i zagranicznych. Kolekcja zagranicznej tkaniny współczesnej Centralnego Muzeum Włókiennictwa wzbogaciła się, po tej wystawie o 32 dary, wspaniałe dzieła sztuki. Uroczystość otwarcia następnej edycji, 13 Międzynarodowego Triennale Tkaniny, nastąpi 10 maja 2010 r.
W ciągu prawie 40 lat swego istnienia Międzynarodowe Triennale Tkaniny w Łodzi – obok nieistniejących już, Międzynarodowego Biennale Tkaniny w Lozannie i Międzynarodowego Konkursu Tkaniny w Kioto – wyrosło na najpoważniejszą specjalistyczną wystawę poświęconą sztuce włókna, która jest konfrontacją osiągnięć artystów tkaczy z całego świata.
Ta międzynarodowa impreza ugruntowała pozycję wielu polskich artystów, m.in.: Magdaleny Abakanowicz, Włodzimierza Cygana, Jolanty Owidzkiej, Urszuli Plewki-Schmidt, Wojciecha Sadleya, Jolanty Rudzkiej-Habisiak czy Konrada Zycha, tak jak szerzej spopularyzowała twórczość wielu wybitnych artystów zagranicznych.
st. kustosz Jolanta Piwońska
Kierownik Działu Organizacji Wystaw
Fot. L. Andrzejewski
Artykuł opublikowany w 2010 r.